Θερινή Ακαδημία Μουσικής Παιδαγωγικής 2023

Θερινή Ακαδημία Μουσικής Παιδαγωγικής 
«Με εργαλείο τον κύκλο: ένα βιωματικό εργαστήρι ομαδικού αυτοσχεδιασμού με μοναδικά όργανα τη φωνή και το κρουστό»
4 – 7 Ιουλίου 2023, Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Κέρκυρα

Προσκεκλημένες εισηγήτριες:
Αγγελική Τουμπανάκη,
PhD, βοκαλίστρια, καθηγήτρια φωνής, παραγωγός, sound experimentalist
& 
Μίτσυ Ακογιούνογλου,
Επίκουρη Καθηγήτρια Μουσικοθεραπείας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο

Με ιδιαίτερη χαρά σας ανακοινώνουμε την τετραήμερη Θερινή Ακαδημία του Τμήματος Μουσικών Σπουδών (τομέα Μουσικής Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας της Μουσικής) του Ιονίου Πανεπιστημίου 2023 με τίτλο: «Με εργαλείο τον κύκλο: ένα βιωματικό εργαστήρι ομαδικού αυτοσχεδιασμού με μοναδικά όργανα τη φωνή και το κρουστό». Η Θερινή Ακαδημία θα διεξαχθεί μεταξύ 4 και 7 Ιουλίου 2023 στην Ιόνιο Ακαδημία στην Κέρκυρα. Απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς μουσικής, μουσικούς, εκπαιδευτικούς των τεχνών όλων των βαθμίδων, εκπαιδευτικούς γενικής παιδείας προσχολικής, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, φοιτητές μουσικής, παιδαγωγικών τμημάτων, τμημάτων παραστατικών τεχνών και θεατρικών σπουδών και κάθε άλλο ενδιαφερόμενο.

Η φετινή Θερινή Ακαδημία αφορά στην εμπειρία του ομαδικού αυτοσχεδιασμού, της συλλογικής δημιουργίας, και στην ανάπτυξη της μουσικότητας, μέσω της αυθόρμητης διάδρασης. Εναρμονιζόμαστε, συντονιζόμαστε, παίζουμε με τους ρυθμούς και τους ήχους, βιώνουμε την δυνατή δόνηση της πολυφωνίας και των ομαδικών κρουστών. Εξερευνούμε τις δυνατότητες της φωνής μας και του σώματος, τη ρυθμική εμπλοκή μας με τα κρουστά και δημιουργούμε ένα αυθόρμητο μουσικό παιχνίδι, κάθε φορά μοναδικό στη σύλληψη και την επιτέλεσή του, που μας προσφέρει γνώση, δημιουργία, ελευθερία και επικοινωνία.

Τα εργαστήρια θα εστιάσουν στον φωνητικό κύκλο (vocal circle) και στον κύκλο κρουστών (drum circle). Το σεμινάριο θα διεξαχθεί στην ελληνική γλώσσα. Υπάρχει δυνατότητα παρακολούθησης του σεμιναρίου από αγγλόφωνο κοινό, και στην περίπτωση αυτή θα παρέχεται μετάφραση στην αγγλική γλώσσα. Οι συμμετέχοντες θα λάβουν βεβαίωση παρακολούθησης από τη Θερινή Ακαδημία του Ιονίου Πανεπιστημίου. Επειδή ο αριθμός θέσεων είναι περιορισμένος, θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας σύμφωνα με την ημερομηνία εγγραφής.

Την τελευταία ημέρα της Θερινής Ακαδημίας, Παρασκευή 7 Ιουλίου στις 20.00 θα παρουσιαστούν επιλεγμένες ομαδικές εργασίες που θα έχουν δημιουργηθεί από τους ίδιους τους συμμετέχοντες κατά το τετραήμερο σεμινάριο, με γενικό συντονισμό των διδασκουσών. Η εκδήλωση θα είναι ανοιχτή στο κοινό και θα πραγματοποιηθεί στην Ιόνιο Ακαδημία. Οι συμμετέχοντες και συμμετέχουσες καλούνται, αν υπάρχει η δυνατότητα, να φέρουν μαζί τους ένα κρουστό όργανο (π.χ. μπεντίρ, ντζέμπε, μαράκες, καμπάσα, κ.ά.).

Για δηλώσεις συμμετοχής παρακαλούμε συμπληρώστε την παρακάτω φόρμα συμμετοχής: https://forms.gle/pwyJdenCrWkfN2kk8.

Αφού ενημερωθείτε για τη διαθεσιμότητα θέσης, και τον αριθμό λογαριασμού, μπορείτε να καταθέσετε το ποσό συμμετοχής και να στείλετε την απόδειξη κατάθεσης στο e-mail: ionianmused@gmail.com. Η συμμετοχή σας θα οριστικοποιηθεί με την αποστολή της απόδειξης κατάθεσης του καθορισμένου χρηματικού ποσού.

Στόχος μας είναι να αποτελέσει η Θερινή Ακαδημία Μουσικής Παιδαγωγικής του Ιονίου Πανεπιστημίου τόπο συνάντησης, γόνιμου διαλόγου και επιμόρφωσης των συμμετεχόντων γύρω από θέματα που αφορούν τη διδασκαλία και μάθηση της μουσικής στη σημερινή κοινωνία.

Περιγραφή σεμιναρίου

Φωνητικός Κύκλος (Vocal circle)
Οι φωνητικοί κύκλοι ή κύκλοι τραγουδιού είναι μία αρκετά διαδεδομένη πρακτική εκπαίδευσης στο εξωτερικό, όπου μία ομάδα ανθρώπων συγκεντρώνεται υπό την καθοδήγηση ενός καθηγητή μουσικής ή φωνητικής, για να αυτοσχεδιάσει και να συνθέσει μόνο με τη φωνή. Ο μαέστρος-συντονιστής οδηγεί την ομάδα στο μουσικό παιχνίδι, επαναλαμβάνοντας συλλαβικές εκφράσεις και δημιουργώντας ρυθμικά-μελωδικά μοτίβα. Κατά την έναρξη της συνάντησης, αυτοσχεδιάζει με τη φωνή ένα μέρος και το αναθέτει σε μία ομάδα. Στη συνέχεια, μία προς μία, περισσότερες ομάδες ενσωματώνονται διαδοχικά. Έτσι η ακτίνα του κύκλου μεγαλώνει… αλλά και μεταλλάσσεται διαρκώς με ένα συνεχές “Call- Response”, με έναν συνεχή διαδραστικό δημιουργικό διάλογο. Τα μέλη του εργαστήριου μαθαίνουν τα ποικίλα «υλικά» του φωνητικού αυτοσχεδιασμού, εξερευνούν τις εκπληκτικές φωνητικές ερμηνευτικές δυνατότητες, ενώ την ίδια στιγμή σωματοποιούν τη μουσική, ενεργοποιώντας το σώμα και βρίσκοντας τον εσωτερικό τους παλμό. Οι φωνητικές συνθέσεις παίρνουν διαφορετικές φόρμες και σχήματα, χρησιμοποιώντας παραδοσιακούς λαρυγγισμούς, jazz βοκαλισμούς, εκτεταμένες φωνητικές τεχνικές (extended vocal techniques), body percussion. Το σώμα και η φωνή συντονίζονται και γίνονται πολυδιάστατα όργανα. Πολλά διαφορετικά μουσικά στυλ μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης Vocal Circle. Δημιουργείται ένα μελωδικό, αρμονικό μωσαϊκό ήχων και πολυρυθμίες που ενοποιούν μουσικές παραδόσεις.

Κύκλος κρουστών (Drum circle)
Ο «κύκλος» δηλώνει τον τρόπο και τα «κρουστά» το μέσο των συνομιλιών. Αλλά ο κοινός τόπος συνάντησης είναι η ίδια η μουσική. Ο κύκλος κρουστών αφορά μία ομάδα, μικρή ή μεγάλη, γνωστών ή αγνώστων μεταξύ τους ατόμων, που συναντιούνται στον κύκλο, κάθονται ισότιμα χωρίς διαφοροποιήσεις, χωρίς να υπάρχει αρχή ή τέλος, αλλά ούτε πρώτος και τελευταίος. Όλα τα μέλη έχουν τη δυνατότητα ανεμπόδιστης βλεμματικής επαφής με όλους/όλες, μπορούν να μάθουν παρατηρώντας τους άλλους/άλλες, ενισχύεται η διάδραση αλλά και η δυνατότητα συνεργασίας με όλη την ομάδα. Αυτή η κυκλική συνεύρεση ενθαρρύνει ίσες ευκαιρίες για συμμετοχή με ισότιμους ρόλους για όλα τα μέλη, εξασφαλίζει ένα ασφαλές και μη επικριτικό περιβάλλον, και δίνει έμφαση στην ισότητα, στον αλληλοσεβασμό και στην αλληλοκατανόηση. Καλλιεργείται ένας σεβασμός για τον ήχο των άλλων αλλά και για τον συνολικό ήχο της ομάδας, δεν υπάρχει σωστό ή λάθος, ενώ δημιουργείται χώρος και χρόνος όπου μπορεί να υπάρξει μουσικά ο καθένας και η καθεμία με τον δικό του ή τον δικό της τρόπο. Μπορούμε να δημιουργήσουμε έναν κλασικό κύκλο κρουστών με όργανα όπως τζέμπε, κόνγκας, καχόν, ή με κρουστά όργανα τάξης, ή με μολύβια πάνω σε θρανία, ή ακόμα και κύκλο με αυτοσχέδια κρουστά ή ηχογόνα αντικείμενα καθημερινής χρήσης, όπως μπουκάλια, τενεκεδάκια, κουτιά, ξύλινες κουτάλες, και άλλα. Ένας κύκλος κρουστών μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο στα χέρια ενός εκπαιδευτικού μουσικής στο σχολείο, στην κοινότητα, με μικρή ή μεγάλη ομάδα. Οι στόχοι ενός κύκλου κρουστών πάντα έχουν να κάνουν με τα άτομα που απαρτίζουν τη συγκεκριμένη ομάδα. Στο εργαστήρι θα αναλυθούν οι όροι: θεμελίωση βασικού ρυθμού (grounding), ηχοχρώματα και διεύθυνση ομάδας (conduction) και θα αναπτυχθούν οι τεχνικές που συνήθως χρησιμοποιούνται: συγχρονισμός (synchronizing), καθρέφτισμα (ηχώ - echoing), μίμηση (matching), ερωτοαπάντηση, αλλαγή (modulating), εντασιοποίηση (intensifying), ηρεμία (calming), σβήσιμο του ήχου (fading).

Η ομάδα θα αναπτύξει συνείδηση της αρμονίας του συνόλου, θα βιώσει την δύναμη της πολυφωνίας και θα αποκτήσει κοινή μουσική γλώσσα επικοινωνίας και σύνθεσης. Στόχος είναι στο τέλος του κύκλου των εργαστηρίων να μπορούν όλοι οι συμμετέχοντες να συντονίσουν τον κύκλο ή και ακόμα ο Κύκλος να μπορεί να εξελιχθεί χωρίς κανένα συντονιστή. Το Circle singing και το Drum circle είναι mistake-free zones…. Δημιουργείται ένα ασφαλές περιβάλλον, όπου οι συμμετέχοντες έχουν τη δυνατότητα να ξεπεράσουν την πιθανή αμηχανία τους και χωρίς να ανησυχούν αν θα εκτεθούν, αν θα τραγουδήσουν «καλά» ή «σωστά», ή αν θα είναι ρυθμικά σωστοί, καθώς είναι προσηλωμένοι στη δράση και απορροφημένοι στην εξέλιξη της μουσικής δημιουργίας!

«Improvisation involves coming into a situation without rigid expectations or preconceptions. We must keep going forward, fearful or not, and be ready for anything that comes our way. That’s how life is. Remembering that life can be full of surprises is always useful. We’re improvising all the time—it’s good to recognize that». Bobby Mc Ferrin

***

Βιογραφικά εισηγητριών

Η Αγγελική Τουμπανάκη είναι δημιουργός, παραγωγός και lead vocalist μιας σειράς διαφορετικών μουσικών projects. Η αφετηρία της και η βάση της είναι η τζαζ μουσική, η συλλογή και μελέτη παραδοσιακών ήχων, ρυθμών, μουσικών ιδιωμάτων και φωνημάτων. Παράλληλα με τις μουσικές της σπουδές, έχει ολοκληρώσει έναν πολυετή κύκλο επιστημονικής έρευνας – είναι αριστούχος διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών στη Μοριακή Βιολογία. Ανάμεσα στα δύο πεδία επέλεξε την τέχνη και έχει αφιερωθεί αποκλειστικά στη μουσική και το τραγούδι, ερευνώντας κυρίως εννοιολογικά και βιωματικά τις δυνατότητες της ανθρώπινης φωνής. Η Αγγελική Τουμπανάκη διοργανώνει «Φωνητικούς Κύκλους» (Circle Singing), όπως τους διδάχτηκε από τον Bobby McFerrin στην Νέα Υόρκη. Την συγκεκριμένη τεχνική τη εφαρμόζει ως μέσο μουσικής εκπαίδευσης, συλλογικής έκφρασης και ανθρώπινης επικοινωνίας, σε ωδεία, καλλιτεχνικές ομάδες θεάτρου χορού performance, αλλά κοινωνικές δομές (ΚΕΘΕΑ, ΣΧΕΔΙΑ, Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας στις Γυναικείες Φυλακές της Θήβας, σε συνεργασία με το Δίκτυο Στήριξης Φυλακισμένων και αποφυλακισμένων γυναικών). Είναι η εκπαιδευτικός φωνής του Μουσικού Υποκριτικού συστήματος «Musa», είναι μέλος της Διεπιστημονικής Ομάδας Φωνής «Voice Mentoring», (θεραπεία ασθενών με δυσφωνία), εκπαιδεύτρια στο βραβευμένο εναλλακτικό εν πλω Αrtventure Camp και η εκπαιδευτικός του ανθρωπιστικού προγράμματος «Kalesma». Σχεδίασε και συντονίζει το δωρεάν κοινωνικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Εθνικού Θεάτρου με τίλτο «Το Εθνικό δίνει Πνοή», που αφορά στην επανεκπαίδευση της αναπνοής μέσω της φωνητικής έκφρασης και του τραγουδιού, ατόμων που αναρρώνουν από COVID-19 και εξακολουθούν να υποφέρουν από δύσπνοια και επακόλουθο άγχος.
Official Site: aggelikitoubanaki.com

Η Μίτσυ Ακογιούνογλου, PhD, RMT, μουσικοθεραπεύτρια, είναι Επίκουρη Καθηγήτρια μουσικοθεραπείας και συμπεριληπτικών μουσικών πρακτικών στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου. Σπούδασε μουσικοθεραπεία (Bachelor) στο Michigan State University στις H.Π.Α., και συνέχισε τις σπουδές της σε μεταπτυχιακό επίπεδο (Master) στη μουσικοθεραπεία στο M.S.U., ως υπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση. Είναι κάτοχος διδακτορικού στη μουσικοθεραπεία και ολοκλήρωσε μεταδιδακτορική έρευνα στην ψυχολογία της μουσικής στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Είναι διπλωματούχος πιάνου από το Ωδείο Athenaeum (τάξη Ν. Σεμιτέκολο). Είναι εκπρόσωπος του Ελληνικού Συλλόγου Πτυχιούχων Επαγγελματιών Μουσικοθεραπευτών (ΕΣΠΕΜ) στην Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Μουσικοθεραπείας και την Παγκόσμια Ομοσπονδία Μουσικοθεραπείας, πιστοποιημένη επόπτρια του ΕΣΠΕΜ, και εκπρόσωπος της Ελληνικής Ένωσης για την Μουσική Εκπαίδευση (Ε.Ε.Μ.Ε.) στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Συλλόγων Εκπαιδευτικών Μουσικής (Music Teacher Associations in Europe). Είναι μέλος της επιστημονικής επιτροπής του περιοδικού Μουσικοπαιδαγωγικά και της συντακτικής ομάδας του περιοδικού Approaches: An Interdisciplinary Journal of Music Therapy. Είναι συν-επιμελήτρια του διαδικτυακού Λεξικού Μουσικοθεραπείας: Τόπος διεπιστημονικών συναντήσεων που δημοσιεύτηκε πρόσφατα. Έχει δημοσιεύσει σε επιστημονικά περιοδικά, σε συλλογικούς τόμους και έχει παρουσιάσει σε πολλά συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ερευνητικά επικεντρώνεται στη μουσικοθεραπεία, στη μουσική στην κοινότητα, στις άτυπες μορφές μουσικής μάθησης, στις συμπεριληπτικές μουσικές πρακτικές, στον καθολικό σχεδιασμό, στο παιδικό πένθος και σε ομάδες μουσικής με παιδιά πρόσφυγες και σε καταστήματα κράτησης.

***

Δίδακτρα

Η συμμετοχή σας οριστικοποιείται με την αποστολή της αίτησης συμμετοχής και του αποδεικτικού κατάθεσης της τράπεζας στο e-mail: ionianmused@gmail.com

Στέγαση
Θα υπάρχει δυνατότητα στέγασης στη φοιτητική εστία του πανεπιστημίου κατά τις ημέρες της Θερινής Ακαδημίας (Β΄ πάροδος Ελευθερίου Βενιζέλου, Κέρκυρα 49132), σε μονόκλινα, δίκλινα και τρίκλινα δωμάτια με ατομικό μπάνιο, όπου καλύπτονται μόνο βασικές παροχές (δεν υπάρχει κλιματισμός, ούτε σίτες στα παράθυρα). Όσες και όσοι δεν επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν την Φοιτητική Εστία, είναι καλό να αναζητήσουν άλλο κατάλυμα έγκαιρα.

Όροι και Προϋποθέσεις

• Η καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή των αιτήσεων στην προνομιακή τιμή είναι η 31^η Μαΐου 2023 και στην κανονική τιμή είναι η 20η Ιουνίου 2023 (εφόσον υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις).
• Η δήλωση συμμετοχής θεωρείται οριστική μόνο αφού σταλεί και η απόδειξη πληρωμής των διδάκτρων στο e-mail ionianmused@gmail.com
• Στην απόδειξη της τράπεζας που θα αποσταλεί, να αναγράφεται το όνομα του καταθέτη. Τυχόν έξοδα μεταφοράς χρημάτων επιβαρύνουν τον ενδιαφερόμενο.
• Τα δίδακτρα καταβάλλονται σε λογαριασμό του ΕΛΚΕ Ιονίου Πανεπιστημίου που θα σταλεί στους ενδιαφερόμενους.
• Το σεμινάριο δεν θα πραγματοποιηθεί εάν δεν υπάρχει ικανός αριθμός συμμετεχόντων ώστε να καλυφθούν τα έξοδα. Σε περίπτωση ακύρωσης του σεμιναρίου από τους διοργανωτές το σύνολο των χρημάτων που έχουν καταβληθεί θα επιστραφεί στους ενδιαφερόμενους.
• Σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος αποσύρει την αίτησή του ένα μήνα πριν την έναρξη του σεμιναρίου (δηλαδή έως 4/6/2023) θα γίνει επιστροφή χρημάτων στον ενδιαφερόμενο πλην του ποσού των 30 ευρώ (20 για φοιτητές), που θα δεσμευτεί από τους διοργανωτές ως κόστος διοικητικής υποστήριξης. Για ακυρώσεις συμμετοχής από τους συμμετέχοντες πέραν της καταληκτικής ημερομηνίας (4/6/2023), δεν μπορεί να γίνει καμία επιστροφή χρημάτων.
• Σε περίπτωση σοβαρού κωλύματος πραγματοποίησης σεμιναρίου από τις διδάσκουσες, οι διοργανωτές δεσμεύονται να αντικαταστήσουν το σεμινάριο με κάτι ανάλογο.
• Για κρατήσεις σε ξενοδοχεία θα πρέπει να μεριμνήσουν οι ενδιαφερόμενοι.
• Τα έξοδα ταξιδιού, διαμονής, διατροφής και ασφάλισης (ταξιδιωτικής, υγείας, ατυχήματος, κλπ.) καλύπτονται από τους ίδιους τους ενδιαφερόμενους.
• Οι συμμετέχοντες στο σεμινάριο, με τη λήξη των μαθημάτων θα πάρουν βεβαίωση συμμετοχής.
• Οι διοργανωτές έχουν το δικαίωμα λήψεων και προβολής μέρους οπτικοακουστικού υλικού από τα σεμινάρια για λόγους προώθησης της εκδήλωσης.
• Οι συμμετέχοντες με την αποστολή της αίτησης συμμετοχής τους δηλώνουν αυτομάτως ότι έχουν λάβει γνώση και αποδέχονται τους όρους και τις προϋποθέσεις συμμετοχής.

Επιστημονικά Υπεύθυνες Θερινής Ακαδημίας Μουσικής Παιδαγωγικής 2023 
Ζωή Διονυσίου, Αναπλ. Καθηγήτρια Μουσικής Παιδαγωγικής Ι.Π.
&
Μίτσυ Ακογιούνογλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Ιονίου Πανεπιστημίου

Υπεύθυνη επικοινωνίας: Μαρία Ζαρκάδα 
Πληροφορίες στο e-mail: ionianmused@gmail.com

Ενδεικτικό ημερήσιο πρόγραμμα*

* Ενδέχεται να υπάρχουν μικρές τροποποιήσεις στο τελικό ημερήσιο πρόγραμμα