Επτανησιακός Πολιτισμός: Γράμματα, Τέχνες, Μνημεία, Κοινωνία, Οικονομία, Δίκαιο (14ος-20ος αι.) [Β' κύκλος, 2023]

Το ΚΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ. του Ιονίου Πανεπιστημίου διοργανώνει επιμορφωτικό πρόγραμμα με τίτλο «Επτανησιακός Πολιτισμός: Γράμματα, Τέχνες, Μνημεία, Κοινωνία, Οικονομία, Δίκαιο (14ος-20ος αι.)», για το χρονικό διάστημα 18 Οκτωβρίου 2023 έως 3 Ιουλίου 2024.

Συνολική διάρκεια: 8,5 μήνες
Σύνολο διδακτικών ωρών: 410 ώρες
Γλώσσα υλοποίησης: Ελληνική
Μέθοδος υλοποίησης: Εξ αποστάσεως (e-learning)
ECTS: 16,4

Πλατφόρμα ασύγχρονης εκπαίδευσης: http://openeclass.kedivim.ionio.gr/ 
Πρόγραμμα μαθημάτων σύγχρονης εκπαίδευσης: Κάθε Τετάρτη, 19.00-21.00

Αίτηση συμμετοχής: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScEvzk7sHRga2ysyNA16d-IX--VWvIMI82rGTT4CWo9p8oMjg/viewform

ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε πτυχιούχους σχολών ανθρωπιστικών επιστημών: ιστορικούς, φιλόλογους, κοινωνιολόγους, κοινωνικούς ανθρωπολόγους, οικονομολόγους, νομικούς, ιστορικούς της τέχνης, ιστορικούς του δικαίου κ.ά., αλλά βεβαίως και σε όλους όσοι επιθυμούν, ανεξαρτήτως επαγγελματικής απασχόλησης, να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους σε μία ευρύτατης κλίμακας θεματική που αφορά τον Επτανησιακό Πολιτισμό. 

Το πρόγραμμα επίσης απευθύνεται στον κάθε πολίτη, ο οποίος επιθυμεί να προετοιμασθεί και να δημιουργήσει κατάλληλες βάσεις για διαγωνισμούς, εξετάσεις σε διάφορους φορείς, συμμετοχή σε προπτυχιακά ή μεταπτυχιακά προγράμματα, ή και για επαγγελματικό επαναπροσανατολισμό.

ΣΚΟΠΟΣ

Οι βασικοί σκοποί του προγράμματος είναι οι εξής:

1. Ανάδειξη της σημαντικότητας της επιστημονικής έρευνας επί των εξεταζόμενων στο πρόγραμμα θεμάτων μέσω της οργανωμένης και συστηματικής αναζήτησης και παρουσίασης πρωτογενούς αρχειακού υλικού, βιβλιογραφικών αναφορών και ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων, στο πλαίσιο της αναβάθμισης και του εμπλουτισμού των αντίστοιχων γνώσεων.
2. Απόκτηση συγκεκριμένων δεξιοτήτων και ικανοτήτων οι οποίες θα βοηθήσουν τους συμμετέχοντες να αυξήσουν τα μορφωτικά τους προσόντα, να επιλέξουν νέες επαγγελματικές οδούς ή να μεταβάλλουν τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες.
3. Η γνώση των επτανησιακών γραμμάτων, των τεχνών και της αρχιτεκτονικής, καθώς και της ιστορικής εξέλιξης βασικών κοινωνικών, οικονομικών και δικαιικών θεμάτων συμβάλλει καθοριστικά στη βαθύτερη κατανόηση των σύγχρονων οικείων θεμάτων, στο πλαίσιο της επίτευξης διαμόρφωσης λογικώς, ορθώς και δικαίως σκεπτομένων ατόμων.

Μετά το πέρας του προγράμματος ο/η εκπαιδευόμενος/η θα είναι σε θέση να:

1. Αξιοποιήσει τις αποκτηθείσες γνώσεις μέσω της ανάπτυξης της ικανότητας συλλογής, επεξεργασίας, ανάλυσης και αξιοποίησης δεδομένων, αρχειακού και βιβλιογραφικού υλικού κ.ά.
2. Αξιοποιήσει τις αποκτηθείσες στις διδακτικές ενότητες του προγράμματος εξειδικευμένες γνώσεις και στους αντίστοιχους επαγγελματικούς και εκπαιδευτικούς τομείς.
3. Αναπτύσσει κριτική ικανότητα μέσω της κατανόησης τών υπό εξέταση εννοιών, αρχών, θεωριών, φαινομένων, συμπεριφορών και νοοτροπιών.
4. Εφαρμόζει τις αποκτηθείσες στο πλαίσιο του εν λόγω προγράμματος γνώσεις και να αξιοποιεί την τεχνογνωσία κατά την εκπλήρωση εργασιών και επίλυση ζητημάτων. 
5. Εξακολουθήσει, και μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος, την ερευνητική του/της δραστηριότητα, ενδεχομένως σε μεταπτυχιακά ή άλλα επιστημονικά προγράμματα.
6. Χρησιμοποιεί τις διδαχθείσες μεθοδολογίες, να προσεγγίζει και να αξιοποιεί πρωτογενές και δευτερογενές αρχειακό υλικό, να χρησιμοποιεί τα διδαχθέντα ψηφιακά εργαλεία.
7. Αντιλαμβάνονται το ιδιαίτερο πολιτισμικό πλαίσιο, του επτανησιακού χώρου σε κοινωνικό,  οικονομικό και δικαιικό επίπεδο, στο πλαίσιο διαμόρφωσης νοοτροπιών, καθώς και της ανταπόκρισης και της δραστηριοποίησης επί των αντίστοιχων ζητημάτων.
8. Προσεγγίζουν και να αναλύουν σύγχρονα κοινωνικά, οικονομικά και κοινωνικά θέματα μέσω της ιστορικής εξέλιξης και διαμόρφωσης αυτών.
9. Αξιοποιούν τις αποκτηθείσες γνώσεις και την αναπτυχθείσα κριτική ικανότητα στους 
   προαναφερθέντες τρεις τομείς, στο πλαίσιο της κατανόησης και της ανάδειξης του επτανησιακού πολιτισμικού status και γίγνεσθαι.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

1. ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΤΕΧΝΕΣ, ΜΝΗΜΕΙΑ:
   1. ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ, ΘΡΗΣΚΕΙΑ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ:
      • Χαρακτηριστικά και εκπρόσωποι των Γραμμάτων, των Τεχνών και 
        της Πολιτικής στα Ιόνια Νησιά:
        • Ιωάννης Καποδίστριας
        • Επτανησιακή Σχολή
        • Διονύσιος Σολωμός
        • Επτανησιακή μουσική παράδοση
        • Επτανησιακή ζωγραφική
        • Επτανησιακή γλώσσα.
      • Επτανησιακές διάλεκτοι:
        
        • Ταυτότητα και κοινωνικά χαρακτηριστικά θρησκευτικών
          ομάδων (Ορθόδοξοι, Καθολικοί, Εβραίοι)
        • Θρησκευτικές εμπειρίες και πρακτικές στον ιόνιο χώρο
        • Πολιτικές διαμορφώσεις και παγιώσεις
   2. ΜΝΗΜΕΙΑ, ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
      • Οχυρώσεις
      • Κρατικά κτήρια
      • Αστικές κατοικίες
      • Θρησκευτικοί χώροι λατρείας
      • Εργαστήρια
      • Κατοικίες της υπαίθρου (αρχοντικά, αγροτικέςκατοικίες,
        υποστατικά)
      • Διαχείριση μνημείων από την εκάστοτε κρατική εξουσία 
        (Ανδηγαυοί, Βενετοί, Γάλλοι, Άγγλοι). Επιτυχή και ανεπιτυχή εγχειρήματα damnationis memoriae
2. ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΔΙΚΑΙΟ:
   1. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ, ΝΟΟΤΡΟΠΙΕΣ:
      • Διαμόρφωση και δυναμική των κοινωνικών τάξεων (14ος-19ος αι.) των Ιόνιων Νησιών. Στρατηγικές ένταξης και αποκλεισμού.
      • Μετακινήσεις πληθυσμών από και προς τα Ιόνια Νησιά (14ος-20ος αι.)
      • Κυρίαρχες νοοτροπίες
      • Μνήμη–πολυπολιτισμικότητα, ταυτότητα και ισχύς
      • Ένοπλες συγκρούσεις. Περίοδοι λιμών και λοιμών
      • Συγκριτική προσέγγιση και ανάλυση τωνθεμάτων αυτής της διδακτικής ενότητας (1. I, II) με τα αντίστοιχα θέματα του υπόλοιπου λατινοκρατούμενου αλλά και
        οθωμανοκρατούμενου ελληνικού χώρου, των ιταλικών πόλεων και της υπόλοιπης
        Ευρώπης (14ος-19ος αι.)
      • Κοινωνικές ταυτότητες και διαφοροποιήσεις μετά την Ένωση της Επτανήσου με το ελληνικό κράτος.
   2. ΕΜΠΟΡΙΟ - ΕΡΓΑΣΙΑ:
      • Εμπορική πολιτική της εκάστοτε κρατικής εξουσίας στον ιόνιο χώρο (14ος-19ος αι.)
      • Τομείς παραγωγής. Πλουτοπαραγωγικές πηγές των Επτά Νησιών. Εξαγωγικά και εισαγωγικά προϊόντα
      • Διαμετακομιστικό εμπόριο
      • Προφίλ εμπόρων. Εμπορικές πράξεις
      • Οικονομικές πρακτικές
      • Συναλλακτικά ήθη
      • Οικονομικές αναπτυξιακές πολιτικές και στρατηγικές από την εκάστοτε κρατική εξουσία
      • Εργασιακές συνθήκες
      • Δομή, λειτουργία και εξέλιξη των συντεχνιώντου ιόνιου χώρου
      • Αστικά επαγγέλματα: ιατροί, χρυσοχόοι, συμβολαιογράφοι, τεχνίτες κ.ά.
      • Επαγγέλματα της υπαίθρου
      • Μετακινήσεις επαγγελματιών και επαγγελματικών ομάδων από και προς 
        τα Ιόνια Νησιά
      • Οικονομικές και επαγγελματικές δραστηριότητες Επτανήσιων Καθολικών
      • Οικονομικές και επαγγελματικές δραστηριότητες Επτανήσιων Εβραίων
      • Επαγγελματική επάρκεια και καταγωγή μη Επτανήσιων μαϊστόρων και τεχνιτών,
        διαμενόντων στα Ιόνια Νησιά
      • Συγκριτική προσέγγιση και ανάλυση των οικονομικών, εμπορικών και
        εργασιακών συνθηκών των Ιόνιων Νησιών, δηλαδή αυτής της διδακτικής 
        ενότητας (2. I, II), με τον υπόλοιπο λατινοκρατούμενο αλλά και 
        οθωμανοκρατούμενο ελληνικό χώρο, καθώς και με τις ιταλικές πόλεις και την 
        υπόλοιπη Ευρώπη (14ος-19ος αι.).
      • Οικονομικές, εμπορικές και εργασιακές διαφοροποιήσεις μετά την Ένωση της 
        Επτανήσου με το ελληνικό κράτος.
   3. ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΔΙΚΑΙΟΥ - ΔΙΚΑΙΟΠΡΑΞΙΕΣ:
      • Το δικαιικό καθεστώς που ίσχυσε στα Επτάνησα κατά τον Ύστερο Μεσαίωνα 
        και τους Νεότερους Χρόνους (14ος-19ος αι.)
      • Ισχύς του juris gentium και επιβολή του juris civilis στον ιόνιο χώρο (14ος-19ος 
        αι.)
      • Νομοθετική και δικαστική εξουσία στα Ιόνια Νησιά (14ος-19ος αι.)
      • Επτανησιακές πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές δικαίου (νόμοι, διατάγματα, κανονισμοί, κανονιστικές ρυθμίσεις, δικαστικές αποφάσεις κ.ά.)
      • Εθιμικό δίκαιο. Διαμόρφωση και παγίωση κυρίαρχων δικαιικών νοοτροπιών στον ιόνιο χώρο. 
      • Ο συμβολαιογράφος ως φορέας εφαρμογής του δικαίου
      • Νομική επτανησιακή ορολογία
      • Καταστατικά. Ιδρυτικές πράξεις εταιρειών
      • Συμβάσεις εργασίας, συμβάσεις έργου, δανειστικές συμβάσεις, συμβάσεις μαθητείας κ.ά.
      • Προικώα
      • Κληρονομίες. Κληροδοτήματα
      • Γυναικεία δικαιοπρακτική συμμετοχή
      • Συγκριτική προσέγγιση και ανάλυση των θεμάτων αυτής της διδακτικής ενότητας 
        (3. I, II) με τα αντίστοιχα θέματα του υπόλοιπου λατινοκρατούμενου αλλά και 
        οθωμανοκρατούμενου ελληνικού χώρου, των ιταλικών πόλεων και της υπόλοιπης 
        Ευρώπης (14ος-19ος αι.).
      • Διαμόρφωση του δικαιικού καθεστώτος στα Ιόνια Νησιά μετά την Ένωση της 
        Επτανήσου με το ελληνικό κράτος.

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

1Η ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΤΕΧΝΕΣ, ΜΝΗΜΕΙΑ

• Όσον αφορά την υποενότητα: Πνευματική παράδοση, Θρησκεία, Πολιτική, οι συμμετέχοντες αναμένεται να αποκτήσουν: ευρεία γνώση των χαρακτηριστικών και των εκπροσώπων των Γραμμάτων, των Τεχνών και της Πολιτικής στα Επτάνησα, , των θρησκευτικών εμπειριών, καθώς και τις αντίστοιχες διαφοροποιήσεις μετά την Ένωση, στο πλαίσιο της πληρέστερης ανάλυσης και ερμηνείας της πνευματικής ταυτότητας και των κοινωνικών εξελίξεων στον ιόνιο χώρο (14ος- 20ος αι.).
• Όσον αφορά την υποενότητα: Μνημεία, Ανθρωπογενές περιβάλλον, οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν και να κατανοήσουν εις βάθος τον επτανησιακό ανθρωπογενή χώρο, τις αμυντικές πρακτικές της εκάστοτε κρατικής εξουσίας, τις αστικές οικιστικές υποδομές, τους χώρους λατρείας, τη μορφή και τη λειτουργικότητα των χώρων στέγασης και επαγγελματικής δραστηριότητας, τα κρατικά κτήρια στον αστικό ιστό και την ύπαιθρο, την πολιτισμική πολιτική της εκάστοτε κρατικής εξουσίας.
  Τα ανωτέρω αναμένεται να επιτευχθούν μέσω ατομικών και ομαδικών εργασιών, έρευνας, εντοπισμού και ανάλυσης πρωτογενούς αρχειακού υλικού και βιβλιογραφικής μελέτης.

2Η ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΠΤΑΝΗΣΙΑΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΔΙΚΑΙΟ

• Όσον αφορά την υποενότητα: Κοινωνική σύνθεση, Νοοτροπίες, οι συμμετέχοντες θα αποκτήσουν την ικανότητα κατανόησης της δομής και της λειτουργίας της επτανησιακής κοινωνίας και των κυρίαρχων νοοτροπιών στο ιόνιο χώρο. μετά την Ένωση, στο πλαίσιο της πληρέστερης ανάλυσης και ερμηνείας της κοινωνικής ταυτότητας και των κοινωνικών εξελίξεων στον ιόνιο χώρο.
• Όσον αφορά την υποενότητα: Εμπόριο, οι συμμετέχοντες αναμένεται να αναπτύξουν ικανότητα ανάλυσης οικονομικών ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων που αφορούν την εμπορική και γενικότερα την οικονομική δραστηριότητα του ιόνιου χώρου επί αιώνες (εσωτερική παραγωγή, πηγές πλούτου, εισαγόμενα προϊόντα κ.ά.). Οι σπουδαστές αναμένεται να γνωρίσουν τις κυρίαρχες εμπορικές πρακτικές στον ιόνιο χώρο, καθώς και τις διαφοροποιήσεις αυτών σε σύγκριση με τον υπόλοιπο ευρωπαϊκό χώρο, προκειμένου να κατανοήσουν πληρέστερα και τα αντίστοιχα σύγχρονα ζητήματα.
• Όσον αφορά την υποενότητα: Εργασία, οι σπουδαστές θα γνωρίσουν εις βάθος την ιστορική εξέλιξη του εργασιακού φαινομένου στον ιόνιο χώρο, τη δομή και τη λειτουργία των επαγγελματικών συσσωματώσεων, την εργασιακή πολιτική της εκάστοτε κρατικής εξουσίας, τα χαρακτηριστικά της επαγγελματικής δραστηριότητας των Επτανήσιων του άστεως και της υπαίθρου, τα χαρακτηριστικά Επτανήσιων επαγγελματιών θρησκευτικών μειονοτήτων, το βαθμό προσέλκυσης και μόνιμης ή προσωρινής εγκατάστασης επαγγελματιών από τον υπόλοιπο ελληνικό λατινοκρατούμενο και οθωμανοκρατούμενο ελληνικό χώρο.
• Όσον αφορά την υποενότητα: Καθεστώς δικαίου, οι σπουδαστές αναμένεται να αναπτύξουν ικανότητα προσέγγισης και ανάλυσης δικαιικών εγγράφων: κείμενα νόμων, κανονισμών, καταστατικών, διαταγμάτων κ.ά., να γνωρίσουν τις ιδιαίτερες συνθήκες και παραμέτρους θέσπισης και ισχύος των ανωτέρω στον ιόνιο χώρο, τα βασικά χαρακτηριστικά της πολιτικής της εκάστοτε εξουσίας στο χώρο του δικαίου στα Επτάνησα, τις συνθήκες ισχύος του εθιμικού δικαίου, καθώς και τις αλλαγές, τροποποιήσεις και διαμορφώσεις στο πεδίο του δικαίου στα Ιόνια Νησιά μετά την Ένωση με το ελληνικό κράτος.
• Όσον αφορά την υποενότητα: Δικαιοπραξίες, οι σπουδαστές θα γνωρίσουν τα βασικότερα χαρακτηριστικά του συμβολαιογραφικού επαγγέλματος στον ιόνιο χώρο: απαιτούμενα προσόντα, κανονισμοί άσκησης, ενδεχόμενες κυρώσεις κ.ά.
  Τα ανωτέρω αναμένεται να επιτευχθούν μέσω ατομικών και ομαδικών εργασιών και παρουσιάσεων, έρευνας, εντοπισμού και ανάλυσης πρωτογενούς αρχειακού υλικού, βιβλιογραφικής μελέτης, καθώς και αντίστοιχου οπτικού υλικού.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Για όλες τις διδακτικές ενότητες, ο τρόπος αξιολόγησης προβλέπεται να είναι ο εξής: γραπτές 
ερευνητικές εργασίες, πρόοδοι, ατομικά και ομαδοσυνεργατικά πρότζεκτ, εξετάσεις.

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ

• Αλεξάκη Λητώ, Επίκουρη Καθηγήτρια ΤΞΓΜΔ
• Καρδάμης Κώστας, Αναπληρωτής Καθηγητής ΤΜΣ
• Καρλάφτη Φωτεινή, Μέλος Ε.ΔΙ.Π. ΤΞΓΜΔ
• Καρράς Ιωάννης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Πρόεδρος ΤΞΓΜΔ
• Κεντρωτής Γιώργος, Καθηγητής ΤΞΓΜΔ
• Λίβας Σωτήριος, Καθηγητής, Πρόεδρος ΤΞΓΜΔ
• Νικολαΐδης Θεοδόσιος, Καθηγητής ΤΞΓΜΔ
• Παπασωτηρίου Μαρίνα, Επιμελήτρια Εθνικής Πινακοθήκης
• Παριανού Αναστασία, Καθηγήτρια ΤΞΓΜΔ
• Ρηγάκου Διαμάντω, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Κέρκυρας

Πιστοποίηση - Μοριοδότηση

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος χορηγείται Πιστοποιητικό 
Εξειδικευμένης Επιμόρφωσης, με 16,4 ECTS.

Παρέχεται η δυνατότητα παροχής πιστοποιητικού και ανά διδακτική ενότητα.

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, το Πρόγραμμα παρέχει επίσης:

• Δύο (2) μόρια για διορισμό εκπαιδευτικών (ΑΣΕΠ – αναπληρωτές εκπαιδευτικοί (ΦΕΚ A΄13 / 29.01.2019, Νόμος 4589/2019, άρθρο 58, 1, ιι).
• 0,5 μόρια για την επιλογή στελεχών εκπαίδευσης, σε υποψήφιους Διευθυντές 
  και Υποδιευθυντές (ΦΕΚ A΄102 / 12.06.2018, Νόμος 4547/2018, Άρθρο 24, 2δ, ββ). 

Κόστος συμμετοχής

550 ευρώ, με δυνατότητα καταβολής σε 4 ισόποσες δόσεις

Επικοινωνία

Φωτεινή Καρλάφτη-Μουρατίδη
E-mail: fkarlafti@ionio.gr
Τηλ.: 6941507941